[ Pobierz całość w formacie PDF ]
miesi cach nauki w klasie I w centrum uwagi by o wspomaganie rozwoju tych
czynno ci umys owych, które s wa ne dla uczenia si matematyki. Sprzyjaj
temu specjalnie dobrane zabawy, gry i sytuacje zadaniowe, w których dzieci
manipuluj przedmiotami, np. liczmanami. Po takim wprowadzeniu mo na
realizowa tre ci kszta cenia okre lone w podstawie wed ug zalece metody-
ki nauczania pocz tkowego matematyki.
Programy nauczania, konstruowane zgodnie z zaleceniami zawartymi
w podstawie, powinny zawiera konkretyzacj i rozszerzenie tre ci kszta -
cenia w edukacji matematycznej, w ka dym roku nauczania pocz tkowego.
Nale y jednak zachowa realizm pedagogiczny, rozszerzony zakres eduka-
cji matematycznej musi uwzgl dnia mo liwo ci umys owe dzieci, odpo-
wiednio z klasy I, II i III. Jest to konieczne, poniewa nadmierne i specyczne
trudno ci w nauce matematyki zaczynaj si ju w pierwszym okresie na-
uki szkolnej4. Nie oznacza to jednak, e mo na zrezygnowa z poszukiwania
i rozwijania zadatków uzdolnie matematycznych u uczniów na tym etapie
edukacji. S one cz ste, a niepiel gnowane marniej i nie sposób tego napra-
wi w nast pnych latach5.
Dla przywrócenia w a ciwych proporcji w procesie kszta cenia, ustala si , e
najwy ej jedna czwarta czasu przeznaczonego na edukacj matematyczn
mo e by przeznaczona na korzystanie z zeszytów wicze 6. W trakcie uk a-
dania i rozwi zywania zada trzeba bowiem zadba o wst pn matema-
4
Wi cej informacji podaj w ksi ce Dzieci ze specycznymi trudno ciami w nauce ma-
tematyki. Przyczyny, diagnoza i zaj cia korekcyjno-wyrównawcze, WSiP, Warszawa 2007
(i wcze niejsze wydanie).
5
Wi cej informacji znajduje si w publikacji E. Gruszczyk-Kolczy skiej i E. Zieli skiej
Dzieci ca matematyka. Ksi ka dla rodziców i nauczycieli, WSiP, Warszawa 2007 (i wcze-
niejsze wydania).
6
Z analizy zagospodarowania czasu edukacyjnego, przeznaczonego na kszta towanie
wiadomo ci i umiej tno ci, wynika, e na zaj ciach w klasach I III uczniowie zajmuj
si g ównie rozwi zywaniem zada z zeszytów wicze . Dla wielu nauczycieli najwa -
niejsze jest, czy jego uczniowie rozwi wszystkie zadania przewidziane w danym
temacie. Dlatego na zaj ciach z edukacji matematycznej zajmuj si g ównie pilnowa-
niem, aby dzieci rozwi zywa y zadania ze swoich zeszytów wicze . Zadania, których
dzieci nie zd rozwi za na lekcji, s zadawane do domu. I tak dzie po dniu, tydzie
po tygodniu.
65
KOMENTARZ DO PODSTAWY PROGRAMOWEJ EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ
tyzacj : dzieci rozwi zuj c zadania matematyczne, powinny manipulowa
przedmiotami lub obiektami zast pczymi, a potem zapisywa rozwi zanie
w zeszycie w kratk .
Zalecenia te maj przeciwdzia a tendencji do odwrócenia hierarchii: dla wie-
lu nauczycieli wa niejsze jest rozwi zywanie kolejno wszystkich zada z ze-
szytów wicze ( przerobienie zeszytu wicze ) ni realizacja wybranego
programu i respektowanie zalece zawartych w podstawie programowej. To-
warzyszy temu przesadna wiara w skuteczno edukacyjn rozwi zywania
zada zawartych w zeszytach wicze , a tak e w trafno diagnostyczn
sprawdzianów wiadomo ci znajduj cych si w materia ach metodycznych
do czonych do zeszytów wicze . Poniewa sprawdziany te bywaj ró nej
jako ci, podstaw oceny wiadomo ci i umiej tno ci ucznia powinna by ana-
liza jego funkcjonowania w trakcie uk adania i rozwi zywania zada mate-
matycznych podczas zaj .
Edukacja przyrodnicza. W tym obszarze edukacji kszta towane wiadomo ci
i umiej tno ci s silnie nasycone tre ciami wychowawczymi. Chodzi nie tylko
o wiedz dzieci, ale tak e o wdra anie ich do podejmowania dzia a na rzecz
ochrony przyrody w swoim rodowisku, do dba o ci o zdrowie i bezpiecze -
stwo swoje i innych, oczywi cie na miar swoich mo liwo ci. Ponadto w Pod-
stawie podkre la si , e wiedza przyrodnicza uczniów nie mo e by kszta -
towana wy cznie na podstawie pakietów edukacyjnych, informacji z Inter-
netu oraz innych tego typu róde . Nauczyciele maj kszta towa wiedz
przyrodnicz dzieci tak e w naturalnym rodowisku, poza szko , w dzia a-
niu praktycznym.
Edukacja zdrowotna. W Podstawie programowej edukacji wczesnoszkolnej nie
wyodr bniono takiego zakresu kszta cenia. Tre ci sk adaj ce si na edukacj
zdrowotn zosta y umieszczone w wielu obszarach: w wychowaniu zycz-
nym, edukacji przyrodniczej i spo ecznej. W ka dym z tych obszarów zaleca
si kszta towanie u uczniów nawyków dbania o zdrowie swoje i innych. Do-
tyczy to tak e bezpiecze stwa, oczywi cie na miar mo liwo ci sprawczych
uczniów klasy I, II i III.
Zaj cia komputerowe. Zakres tre ci zawartych w tym obszarze edukacji
wczesnoszkolnej budzi wiele obaw ze wzgl du na nieraz zbyt skromne wy-
posa enie sal szkolnych. Zespó konstruuj cy podstaw programow mia
tego wiadomo . Umieszczenie w tym dokumencie zalecenia, aby podczas
zaj ucze mia do dyspozycji osobny komputer z dost pem do Interne-
tu, pomo e nauczycielom klas pocz tkowych stara si o takie wyposa enie.
Dotyczy to tak e zapisu, który mówi, e uczniom klas pocz tkowych nale y
umo liwi korzystanie ze szkolnej pracowni komputerowej.
Wychowanie zyczne. Zaleca si , aby zaj cia z dzie mi prowadzone by y na
boisku, w sali gimnastycznej itp. Czas realizacji tego obszaru kszta cenia ma
by przeznaczony na rozwijanie sprawno ci zycznej uczniów. Z analizy za-
j realizowanych w klasach pocz tkowych wynika bowiem, e zbyt rzad-
ko organizuje si dzieciom zaj cia rozwijaj ce sprawno ruchow na boisku,
66
EDUKACJA PRZEDSZKOLNA I WCZESNOSZKOLNA
w sali gimnastycznej, w parku itp. Na dodatek, równie rodzice nie przywi -
zuj nale ytej wagi do usprawniania zycznego dzieci. Tymczasem, na czas
wychowania przedszkolnego i pierwsze lata nauki szkolnej przypada z oty
wiek motoryczno ci dzieci7. Je eli w tym okresie ycia nie rozwinie si nale-
ycie sprawno ci ruchowej dzieci, b dzie to ze szkod dla ich zdrowia i kon-
dycji zycznej w ci gu ca ego ycia.
Ocenianie
Ocena post pów ucznia ma charakter opisowy. W ostatnim roku edukacji
wczesnoszkolnej ocen opisow mo na i trzeba uzupe ni form oceniania, uczniów
która jest stosowana w nast pnych latach nauczania szkolnego. Chodzi o to,
klas I III
aby przyzwyczai i agodnie wprowadzi uczniów do oceniania ich osi gni
stopniem szkolnym.
Sprawdziany i ró nego rodzaju testy powinny by stosowane z umiarem, aby
nie by y dla uczniów ród em zbyt wielu l ków i stresów. Dlatego zaleca si
sprawdzone sposoby oceniania post pów uczniów, np. aktywno edukacyj-
n na zaj ciach, analiz uczniowskich zeszytów oraz innych wytworów.
O zapewnieniu
Edukacja szkolna jest wielkim dobrodziejstwem pod warunkiem, e dzieci
uczniom
[ Pobierz całość w formacie PDF ]