[ Pobierz całość w formacie PDF ]
przewodnik dla pustelników - ludzi "odosobnionych" ". Aatwość urabiania od
"odosobnienia" form przymiotnikowej i czasownikowej była inną przyczyną, która
zadecydowała o wyborze tego właśnie terminu.
O odosobnieniu
80
www.teozofia.org Teozofia w Polsce
Przeczytałem wiele pism, zarówno mistrzów pogańskich, jak też proroków Starego
i Nowego Testamentu, uważnie i z wielką gorliwością poszukując najwznioślejszej
i najlepszej cnoty, za pomocą której człowiek by mógł najmocniej i najściślej się
związać z Bogiem, przez łaskę stać się tym, czym On jest z natury, oraz osiągnąć
największe podobieństwo do tego obrazu, jakim był w Nim i w którym przed
stworzeniem świata, nie istniała między nim a Bogiem żadna różnica. A kiedy tak
zgłębiam wszystkie pisma, jak tylko pozwala mi na to mój rozum i jego zdolności
poznawcze, nie znajdujÄ… niczego lepszego nad czyste odosobnienie. To wznosi siÄ™
ponad wszystko, gdyż każda inna cnota ma jakieś odniesienie do stworzeń, podczas
gdy odosobnienie jest od nich wszystkich oddzielone. Dlatego Chrystus powiedział
do Marty: Unum est necessarium (Ak 10, 42), co znaczy: Marto, kto chce być
wolny od troski i czysty, musi mieć jedno, to jest odosobnienie.
Mistrzowie nie szczędzą najwyższych pochwał miłości. Tak postępuje, na przykład,
św. Paweł, gdy mówi: "Cokolwiek bym czynił, jeśli nie mam miłości, niczym
jestem" (por. l Kor 13, 1). Ja natomiast ponad wszelką miłość sławię odosobnienie.
Po pierwsze, ponieważ w miłości najlepsze jest to, że przymusza mnie ona do
miłowania Boga, odosobnienie natomiast Jego zmusza do kochania mnie. A
przecież przymuszanie Boga do mnie należy o wiele wyżej cenić aniżeli
przymuszanie mnie do Boga - z tej mianowicie racji, że Bóg może głębiej wejść we
mnie i ściślej się ze mną zjednoczyć, niż ja mógłbym z Nim. %7łe zaś odosobnienie
przymusza Boga do mnie, wynika to stąd, że każda rzecz pragnie się znalezć na
swoim, z natury jej właściwym miejscu. Właściwym zaś i naturalnym miejscem
Boga są jedność i czystość - tych zaś miejscem jest odosobnienie. Dlatego Bóg
musi się oddać sercu odosobnionemu. Odosobnienie wynoszę nad miłość dlatego
też, że ta nakłania mnie do znoszenia wszystkiego ze względu na Boga,
odosobnienie natomiast daje mi zdolność przyjmowania samego tylko Boga. Otóż
ze zdolności przyjmowania wyłącznie Jego płynie korzyść znacznie większa aniżeli
ze znoszenia wszystkiego ze względu na Niego. W cierpieniu bowiem zawiera się
jeszcze jakieś odniesienie człowieka do stworzeń, one są przecież jego zródłem,
odosobnienie natomiast jest od nich wszystkich całkowicie oddzielone. %7łe zaś
odosobnienie ma zdolność przyjmowania wyłącznie Boga, wykażę to w
następujący sposób:
Nic nie może zostać przyjęte, jeżeli nie istnieje przyjmujący podmiot. Otóż
odosobnienie jest tak bardzo bliskie nicości, że poza Bogiem nie ma nic tak
subtelnego, żeby w nim mogło przebywać. On jeden jest tak prosty i subtelny, że
może przebywać w sercu odosobnionym. Z tej racji odosobnienie nie może niczego
przyjąć poza Bogiem.
Również pokorę mistrzowie wysławiają ponad wiele innych cnót. Ja natomiast
ponad największą pokorę stawiam odosobnienie, z tej racji mianowicie, że pokora
może istnieć bez odosobnienia, doskonałe odosobnienie natomiast nie może istnieć
bez doskonałej pokory, ponieważ taka pokora zmierza do unicestwienia własnego
"Ja". Odosobnienie zaś dotyka tak blisko nicości, że między doskonałym
81
www.teozofia.org Teozofia w Polsce
odosobnieniem a nią nic się nie może znalezć. Stąd doskonałe odosobnienie nie jest
możliwe bez pokory - a przecież dwie cnoty zawsze są lepsze niż jedna. Drugą
przyczyną, dla której nad pokorę wynoszę odosobnienie, jest to, że doskonała
pokora uniża się przed wszystkimi stworzeniami, a w uniżeniu tym człowiek
wychodzi z siebie samego i kieruje siÄ™ ku stworzeniom; odosobnienie natomiast
trwa samo w sobie. %7ładne zaś, najszlachetniejsze nawet wyjście nie potrafi
dorównać szlachetnością pozostawaniu w sobie. Dlatego prorok Dawid mówi:
Omnis gloria eius filiae regis ab intus, to znaczy: "Wszelka chwała tej córy
królewskiej płynie z jej wnętrza" (Ps 45, 14). Doskonałe odosobnienie wyklucza
wszelkie odniesienia do stworzeń, zarówno w sensie uniżania się przed nimi, jak i
[ Pobierz całość w formacie PDF ]