[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Czas teraêniejszy Präsens
rdze’ czasownika ko’cówki osobowe
+
Czasowniki s"abe:
spielen ’! ich spiel-e, du spiel-st, er spiel-t, wir spiel-en, ihr spiel-t, sie spiel-en.
Czasowniki mocne:
fliegen ’! ich flieg-e, du flieg-st, er flieg-t, wir flieg-en, ihr flieg-t, sie flieg-en.
OsobliwoÊci fonetyczne w czasie teraêniejszym Präsens
Dodanie -e-: JeÝeli rdze’ czasownika ko’czy si´ na -d lub -t, to w 2. i 3. osobie liczby
pojedynczej, jak teÝ w 2. osobie liczby mnogiej mi´dzy rdze’ czasownika a ko’cówk´ oso-
bowà wstawiamy -e- (patrz takÝe str. 23):
czasowniki s"abe: reden ’! du red-e-st, er red-e-t, ihr red-e-t;
arbeiten ’! du arbeit-e-st, er arbeit-e-t, ihr arbeit-e-t;
czasowniki mocne: meiden ’! du meid-e-st, er meid-e-t, ihr meid-e-t;
reiten ’! du reit-e-st, er reit-e-t, ihr reit-e-t.
7
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Wyjàtek: Do form czasowników mocnych, które zmieniajà samog"osk´ rdzennà w 2. i 3.
osobie liczby pojedynczej, dodajemy -e- tylko w 2. osobie liczby mnogiej:
halten ’! du hältst, er hält, ihr halt-e-t; laden ’! du lädst, er lädt, ihr lad-e-t.
Do czasowników s"abych dodajemy -e- takÝe wtedy, gdy rdze’ ko’czy si´ na -m
lub -n poprzedzone innà spó"g"oskà (oprócz -l- lub -r- czy teÝ -m- lub -n-; patrz takÝe str. 23):
rechnen ’! du rechn-e-st, er rechn-e-t, ihr rechn-e-t;
atmen ’! du atm-e-st, er atm-e-t, ihr atm-e-t.
Zanik -s-: JeÊli rdze’ czasownika ko’czy si´ na -s, -ss, -ß, -x lub -z, to z ko’cówki
2. osoby liczby pojedynczej wypada -s- (patrz takÝe str. 24):
reisen ’! du reis-t; küssen ’! du küss-t; grüßen ’! du grüß-t; faxen ’! du fax-t;
blasen ’! du bläs-t; messen ’! du miss-t; heißen ’! du heiß-t; sitzen ’! du sitz-t.
Zanik -e-: Czasowniki zako’czone na -eln tracà w 1. osobie liczby pojedynczej -e- z rdze-
nia. Przy czasownikach ko’czàcych si´ na -ern zjawisko to moÝe zachodziç takÝe w j´zy-
ku potocznym. Dodatkowo -e- wypada w 1. i 3. osobie liczby mnogiej z ko’cówki oso-
bowej (patrz takÝe str. 24):
klingeln ’! ich kling-l-e, wir klingel-n, sie klingel-n;
erinnern ’! ich erinn-(e)r-e, wir erinner-n, sie erinner-n.
Zmiana samog"oski rdzennej: Niektóre mocne czasowniki zmieniajà w 2. i 3. osobie
liczby pojedynczej samog"osk´ rdzennà przez wymian´ a ’! ä, o ’! ö, au ’! äu lub przez
przejÊcie e ’! i / ie czy ä ’! ie takÝe ö ’! i:
tragen ’! du trägst, er trägt; stoßen ’! du stößt, er stößt; laufen ’! du läufst, er läuft;
helfen ’! du hilfst, er hilft; lesen ’! du liest, er liest.
Czas przesz"y Präteritum
Czasowniki s"abe: rdze’ czasownika -t- + ko’cówki osobowe
+
spielen ’! ich spiel-t-e, du spiel-t-est, er spiel-t-e, wir spiel-t-en, ihr spiel-t-et, sie spiel-t-en.
Czasowniki mocne: rdze’ czasownika ko’cówki osobowe
+.
Przy czasownikach mocnych 1. i 3. osoba liczby pojedynczej pozostajà bez ko’cówek oso-
bowych, dodatkowo we wszystkich formach zmienia si´ samog"oska rdzenna:
fliegen ’! ich flog, du flog-st, er flog, wir flog-en, ihr flog-t, sie flog-en.
OsobliwoÊci fonetyczne w czasie przesz"ym Präteritum
Dodanie -e-: Do czasowników s"abych, których rdze’ ko’czy si´ na -d lub -t, dodajemy
-e- mi´dzy rdzeniem a typowym dla czasu Präteritum -t- (patrz takÝe str. 23):
reden ’! ich red-e-te, du red-e-test, er red-e-te, wir red-e-ten, ihr red-e-tet, sie red-e-ten;
arbeiten ’! ich arbeit-e-te, du arbeit-e-test, er arbeit-e-te, wir arbeit-e-ten,
ihr arbeit-e-tet, sie arbeit-e-ten.
8
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
[ Pobierz całość w formacie PDF ]