[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Na szcz¹Å›cie aparaty cyfrowe najcz¹Å›ciej wykorzystujÄ… maÅ‚y otwór przesÅ‚ony i dzi¹ki
temu otrzymujemy bardzo dużą gÅ‚¹bi¹ ostroÅ›ci, a zatem nie musisz martwić si¹ o bar-
dzo dokÅ‚adne skupienie ostroÅ›ci. Podczas r¹cznego ustawiania ostroÅ›ci możesz maksy-
malnie zmniejszyć otwór przesÅ‚ony, aby otrzymać jak najwi¹kszÄ… gÅ‚¹bi¹ ostroÅ›ci.
Nawet jeÅ›li aparat nie pozwala na swobodne r¹czne sterowanie ostroÅ›ciÄ…, zazwyczaj po-
siada funkcj¹ blokowania ostroÅ›ci na nieskoÅ„czonoÅ›ci. Jest to przydatne przy wykonywa-
niu zdj¹Ä‡ krajobrazów lub wtedy, gdy fotografowany obiekt znajduje si¹ daleko od Ciebie.
Dzi¹ki zablokowaniu focusa na nieskoÅ„czonoÅ›ci nie tylko aparat dziaÅ‚a szybciej (gdyż nie
próbuje nastawić ostroÅ›ci automatycznie), ale ponadto zyskujemy możliwość oszcz¹dza-
nia mocy zasilania, ponieważ aparat nie przesuwa obiektywu tam i z powrotem.
Pomiar światła
Gdy naciskasz przycisk spustu migawki, promienie Å›wiatÅ‚a padajÄ… na matryc¹ CCD.
Sterując czasem otwarcia migawki i przesłoną decydujesz o tym, jak dużo światła do-
trze do matrycy. Skąd jednak wiadomo, jaka ilość światła jest odpowiednia? Odpowiedz
brzmi: z wyników pomiarów światła.
Maksymalnie upraszczając zagadnienie, można powiedzieć, że światłomierz ma za za-
danie zapewnić to, że zdj¹cie nie b¹dzie zbyt jasne ani zbyt ciemne i wszystkie przed-
stawione na nim obiekty b¹dÄ… dobrze naÅ›wietlone. Przy odrobinie wyobrazni i plano-
wania światłomierz (wraz z powiązanymi z nim funkcjami sterowania ekspozycją) staje
si¹ jednym z najważniejszych narz¹dzi twórczych fotografika. W niniejszym podroz-
dziale zapoznasz si¹ z podstawowymi zagadnieniami zwiÄ…zanymi z pomiarem Å›wiatÅ‚a
i dowiesz si¹, jak aparat cyfrowy dobiera parametry ekspozycji podczas pracy w trybie
automatycznym. R¹czne sterowanie ekspozycjÄ… i bardziej zaawansowane zagadnienia
z nią związane zostaną omówione w rozdziale 8.
144 Fotografia cyfrowa
O czym informuje światłomierz
Aby w pełni wykorzystać możliwości światłomierza, trzeba wiedzieć, co może zrobić
ten element aparatu, a także to, czego nie może on zrobić. W typowym aparacie cyfro-
wym, nawet bardziej zaawansowanym modelu, światłomierz nie zwraca informacji na
temat kolorów czy kontrastu sceny. Inaczej mówiąc światłomierz nie powie Ci
(albo raczej Twojemu aparatowi), jakie sÄ… najlepsze z Twojego punktu widzenia usta-
wienia ekspozycji dla danej sceny. Zwiatłomierz może jedynie pomóc zapewnić takie
nastawy aparatu, dzi¹ki którym zdj¹cie nie b¹dzie przeÅ›wietlone bÄ…dz niedoÅ›wietlone.
Najlepsze rezultaty otrzymasz wi¹c wtedy, gdy odczytasz wyniki pomiaru Å›wiatÅ‚a, a na-
st¹pnie sam podejmiesz decyzj¹ dotyczÄ…cÄ… wyboru najlepszych parametrów ekspozycji.
W praktyce Å›wiatÅ‚omierz ogranicza si¹ do pomiaru poziomu jasnoÅ›ci (luminancji) Å›wiatÅ‚a
odbijanego od obiektów widocznych w obiektywie. To, czy badana jest luminancja całego
uj¹cia czy tylko maÅ‚ego wycinka, zależy od wyboru systemu pomiaru Å›wiatÅ‚a.
Na rysunku 7.14 pokazano szachownic¹ zawierajÄ…cÄ… identycznÄ… liczb¹ czarnych i bia-
Å‚ych kwadratów. GdybyÅ› skierowaÅ‚ na niÄ… Å›wiatÅ‚omierz, przekonaÅ‚byÅ› si¹, że odbija ona
18% padajÄ…cego na niÄ… Å›wiatÅ‚a. W wi¹kszoÅ›ci przypadków tonacja typowej sceny ulega
podobnemu uśrednieniu, co oznacza, że scena odbija 18% światła, które na nią pada.
Ponieważ mierzona jest tylko luminancja (bez uwzgl¹dnienia koloru), 18-procentowy
poziom światła odbitego odpowiada pewnemu odcieniowi szarości.
Rysunek 7.14.
Chociaż kwadraty są
całkowicie czarne
lub białe, pomiar
luminancji obrazu
jako całości zwraca
w wyniku średni
poziom szarości
Najważniejsze, co musisz wiedzieć na temat światłomierza, jest to, że zawsze zakłada
si¹, że jest on skierowany na obraz o poziomie jasnoÅ›ci 18%. Inaczej mówiÄ…c Å›wia-
tłomierz próbuje zapewnić takie ustawienia ekspozycji, które oddadzą średnią szarość
przy okreÅ›lonych warunkach oÅ›wietleniowych. JeÅ›li oÅ›wietlenie sceny gwaÅ‚townie si¹
zmieni, wczeÅ›niejszy odczyt luminancji stanie si¹ nieaktualny i b¹dziesz musiaÅ‚ wyko-
nać pomiar światła ponownie.
Najkorzystniejsze wyniki pomiaru światła otrzymasz, gdy skierujesz światłomierz na
obiekt, co do którego masz pewność, że jego powierzchnia ma wartość 18-procentowej
szaroÅ›ci. W sklepach fotograficznych możesz zakupić takÄ… kart¹, dzi¹ki której zmierzysz
dokÅ‚adnie Å›wiatÅ‚o w dowolnych warunkach wystarczy w tym celu umieÅ›cić na chwil¹
t¹ kart¹ w scenie i wykonać pomiar Å›wiatÅ‚a. Na pewno zdarzÄ… si¹ sytuacje, w których z ta-
kich lub innych powodów nie b¹dziesz mógÅ‚ mierzyć Å›wiatÅ‚a przy użyciu szarej karty. Na
szcz¹Å›cie uÅ›redniony poziom jasnoÅ›ci obiektów w scenie najcz¹Å›ciej jest bliski zakÅ‚ada-
nym 18%, dlatego dziaÅ‚anie Å›wiatÅ‚omierza jest w wi¹kszoÅ›ci sytuacji poprawne.
Rozdział 7. Robimy zdjęcia 145
Problem może pojawić si¹ w sytuacji, gdy w scenie wyst¹puje wiele powierzchni
znacznie jaÅ›niejszych lub ciemniejszych od Å›redniej szaroÅ›ci. Przyjrzyj si¹ pingwinowi
z rysunku 7.15. Zauważ, że na pierwszym zdj¹ciu jego ciemne pióra nie sÄ… caÅ‚kowicie
czarne, a jasne pióra nie są całkowicie białe. Aparat zmierzył światło przyjmując śred-
niÄ… szarość jako poziom odniesienia i nic na zdj¹ciu nie jest caÅ‚kowicie czarne ani biaÅ‚e.
Rysunek 7.15. Podczas podejmowania samodzielnej decyzji system pomiaru światła założył ,
że pingwin widoczny na zdjęciach jest szary i w rezultacie ani czarne, ani białe pióra nie posiadają
właściwego poziomu jasności. Prześwietlając lub niedoświetlając ujęcie możemy rozjaśnić białe
lub przyciemnić czarne pióra pingwina. Wszystkie trzy zdjęcia w dużej rozdzielczości znajdziesz
na CD-ROM-ie dołączonym do książki
[ Pobierz całość w formacie PDF ]